مرکز زلزله آمریکا البته شدت این زمین‌لرزه را ۷.۸ ریشتر و در عمق ۱۷.۹ کیلومتری زمین و کانون آن را شرق نورداغی در نزدیکی شانلی اورفا در جنوب ترکیه و هم‌مرز سوریه اعلام کرده است. شدت زلزله به‌حدی بود که در جغرافیای وسیعی از کشورهای ترکیه، سوریه، لبنان، فلسطین، عراق، اردن، مصر، عربستان سعودی و بخش‌های از اوکراین و اروپا از جمله یونان، بلغارستان و... احساس شد. پس از آن نیز چندین پس‌لرزه با مقیاس ۵/۷، ۵/۸، ۷/۵ و ۶/۸ ریشتر رخ داده که بر میزان خسارت‌ها افزوده و روند امدادرسانی را با مشکل روبه‌رو کرده است.

بیش از ۱۵هزار کشته و زخمی
مدیریت مرکز حوادث اضطراری ترکیه (آفاد) در جدیدترین بیانیه‌ خود اعلام کرد به دنبال زمین‌لرزه‌ بامداد دوشنبه هزار و۵۴۱نفر جان باخته‌ و ۹هزارو۷۳۳نفر نیز زخمی شده‌اند. تعداد افراد نجات‌یافته از زیر آوار هم به ۲هزارو۴۷۰ نفر رسیده است. رجب طیب اردوغان نیز روز گذشته با حضور در مقر آفاد، در تشریح جزئیات حادثه با بیان اینکه زلزله در ساعت ۴:۱۷ بامداد رخ داد، آن را بزرگ‌ترین فاجعه در ترکیه از سال ۱۹۳۹ میلادی تاکنون خواند. براساس گفته رئیس‌جمهور ترکیه، از ناتو، اتحادیه اروپا و ۴۵کشور خارجی برای کمک به این کشور پیشنهاد شده است. پیش از این، وزیر دفاع ترکیه ضمن اعلام تشکیل گذرگاه هوایی ویژه برای ارسال کمک‌ها به مناطق زلزله‌زده، از آماده‌باش همه هواپیماهای این کشور خبر داد. آژانس مدیریت بحران و اورژانس ترکیه هم خواستار کمک‌رسانی جهانی به مناطق زلزله‌زده شده است.
براساس اعلام وزارت بهداشت سوریه نیز در زلزله روز گذشته در استان‌های حلب، حماه، لاذقیه و طرطوس دست‌کم ۷۸۳ نفر جان باخته و هزارو۳۲۶تن دیگر زخمی شدند. در پی آن، «بشار اسد» رئیس‌جمهور سوریه نشستی اضطراری با حضور اعضای کابینه، برای بررسی خسارات جانی و مالی وارده به کشور و اندیشیدن تدابیر لازم در خصوص آن برگزار کرده است. مناطق فردوس، صلاح‌الدین و بستان القصر در حلب از جمله مناطقی هستند که بیشترین خسارت را متحمل شده‌اند. منطقه ادلب که در دست مخالفان دولت دمشق است هم خسارت سنگینی دیده است. منابع محلی در سوریه از کمبود شدید دارو و تجهیزات پزشکی برای امدادرسانی و کمک به زلزله‌زدگان با توجه به وضعیت بحرانی این کشور در سال‌های اخیر خبر داده‌اند.
اما خبر زلزله مهیب در ترکیه و سوریه، بازتاب و واکنش‌های بسیاری هم در فضای مجازی داشت. در نمونه‌ای، منابع محلی در سوریه تصاویری آخرالزمانی از شهر «حارم» منتشر کردند که نشان می‌دهد تمامی ساختمان‌های این شهر در اثر زلزله شدید با خاک یکسان شده است. این شهر در شمالی‌ترین نقطه استان ادلب است و در سال ۲۰۰۸ شمار جمعیت آن‌ها به ۲۱هزار نفر رسیده است. همچنین در اثر زلزله‌ اخیر «نسوم عرنوس» خواهر «حسین عرنوس» نخست‌وزیر سوریه همراه ۱۱ فرزند و نوه‌اش در شهر حماه جان خود را از دست دادند. از سوی دیگر، انتشار فیلم‌هایی در فضای مجازی از ایجاد موج‌های بزرگ در یکی از سواحل ترکیه پس از وقوع زمین‌لرزه حکایت دارد. پیشتر، مقامات ایتالیا درباره وقوع سونامی در سواحل این کشور هشدار داده بودند. وقوع زلزله همچنین سبب تعطیلی مراکز آموزشی و دانشگاه‌ لبنان در روز گذشته شد. دیروز شبهاتی هم درباره ارتباط رخداد ترکیه با زمین‌لرزه چند روز پیش در شهر خوی استان آذربایجان غربی در فضای مجازی به گوش می‌رسید که از سوی رئیس مرکز پیش‌بینی زلزله در پژوهشگاه بین‌المللی زلزله رد شد.
علی بیت‌الهی در واکنش به شایعه احتمال رویداد زلزله در ایران و شهر تبریز در پی فعال شدن گسل ترکیه هم گفت: مسبب زلزله ترکیه، گسل آناتولی شرقی است و به‌طور کلی صفحه تکتونیکی آن جدا از منطقه آذربایجان است. بر این اساس اثری در وقوع زلزله در ایران ندارد.

ایران همدرد ترکیه و سوریه
در میان سیل پیام‌های همدردی مردم کشورمان در فضای مجازی، مقامات کشورمان از جمله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور با صدور پیام‌های جداگانه با دو دولت و ملت ترکیه و سوریه ابراز همدردی کرده‌اند.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در پیام‌های جداگانه‌ای خطاب به همتایان خود در سوریه و ترکیه، جان باختن تعداد زیادی از شهروندان این کشورها در پی زمین‌لرزه مهیب اخیر را تسلیت گفت و آمادگی کامل مجلس شورای اسلامی برای حمایت و ارائه کمک‌های لازم را اعلام کرد. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه هم در توییتی در پی وقوع زلزله در ترکیه و سوریه نوشت: تأثر و تأسف عمیق خود، دولت و مردم ایران را از وقوع زلزله شدید در مناطقی از دو کشور دوست، همسایه و مسلمان ترکیه و سوریه که به جان باختن و مجروح شدن جمع زیادی از شهروندان دو کشور منجر شد، اعلام و با دولت‌ها و ملت‌های ترکیه و سوریه ابراز همدردی می‌کنم. وی افزود: آماده هرگونه مساعدت هستیم. از سوی دیگر، علی اصغر خاجی، مشاور ارشد وزیر امور خارجه در گفت‌وگوی ویدئویی با نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه، آمادگی ایران را برای ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه به مردم زلزله‌زده سوریه اعلام کرد.

خبرنگار: هدایت جاوید